Beethoven Academy Utrecht concert 4 - Nieuwe Philharmonie Utrecht

Dirigent Johannes Leertouwer lanceert met de Beethoven Academy Utrecht een uniek project, waarbij alle negen Beethoven-symfonieën vanuit nieuwe wetenschappelijke inzichten worden ingestudeerd en uitgevoerd. Met drie concerten in 2026 en twee concerten in het Beethovenjaar 2027 - precies 200 jaar na Beethoven.

Johannes Leertouwer over zijn initiatief: De complete Beethovens symfonieën zijn veelvuldig uitgevoerd door gespecialiseerde orkesten en ensembles en in de jaren tachtig en negentig opgenomen met oude instrumenten, en het repertoire is sindsdien herhaaldelijk herzien. Je zou daarom kunnen denken dat een nieuwe benadering weinig nieuws kan opleveren. Dat zou echter een grote vergissing zijn.

In de afgelopen twee decennia is de kennis van de uitvoeringspraktijken uit de klassieke en romantische periode dramatisch verbeterd. We weten nu dat veel van de conventies die werden toegepast in vroege opnamen met oude instrumenten — strikte tempo’s, inflexibele ritmes, late-20e-eeuwse streektechnieken en articulaties — wezenlijk in strijd zijn met wat Beethoven en zijn tijdgenoten verwachtten.

Het is van vitaal belang om de manieren waarop we Beethovens muziek uitvoeren voortdurend te heroverwegen. Alleen zo kunnen we voorkomen dat we vervallen in herhaling en de muziek reduceren tot een louter mooi klankfenomeen. De meest inspirerende en dynamische kracht die ons helpt om nieuwe perspectieven op Beethovens muziek te ontwikkelen, blijft historisch onderzoek. Vanuit een open en onderzoekende houding ten aanzien van de onderzoeksresultaten.

Het bewijs is nu overweldigend dat Beethoven een flexibele opvatting van tempo had – inclusief een breed scala aan tempomodificaties en rubatopraktijken – die in geen enkele bestaande opname terug te horen is. De effectieve toepassing hiervan zou ons begrip van zijn muziek kunnen transformeren.

In mijn promotieonderzoek naar modificaties van tempo en ritme in de orkestmuziek van Brahms aan de Universiteit Leiden, heb ik een manier ontwikkeld om onderzoeksbevindingen met een orkest te onderzoeken en in klank om te zetten. Mijn aanpak leidt tot fundamenteel anders klinkende resultaten dan zowel mainstream als HIPP orkesten en ensembles laten horen, en heeft toch een duidelijke verbinding met historische uitvoeringspraktijken. In mijn aanpak fungeert het orkest als een soort laboratorium waarin experimenten kunnen leiden tot een nieuw begrip van historische expressieve middelen. Repetities, uitvoeringen en opnames met het orkest worden zo een spannend onderdeel van het onderzoek zelf. In het laboratorium van het orkest delen studenten, jonge professionals en ervaren deskundigen hun kennis, ervaring en perspectieven. Dit is een belangrijk gebleken als het gaat om het vinden van paden buiten de gevestigde tradities. De studenten zijn in meerdere opzichten belangrijk in deze context; ze helpen bij het creëren van een open klimaat waarbinnen nieuwe ontdekkingen kunnen worden gedaan en ze spelen een vitale rol in de verspreiding van de bevindingen.

De afgelopen drie jaar had ik een leerstoel aan de Seoul National University Seoul, als professor Historically Informed Performance Practice, terwijl mijn werk in Nederland voor het Conservatorium van Amsterdam, de Nieuwe Philharmonie Utrecht en het Narratio Quartet doorliep. Nu is mijn werk in Zuid-Korea afgerond, is mijn relatie met het CvA in rustiger vaarwater gekomen, en zijn de opnames van de complete Beethoven strijkkwartetten met het Narratio Quartet (een wereldpremière op periode-instrumenten) succesvol afgerond en uitgebracht. Dit stelt me in staat om een ambitieus plan voor te stellen in de thuisstad van mijn orkest.

Veelgestelde vragen

• Informatie over de locatie en bereikbaarheid
Informatie over de locatie en bereikbaarheid
• Locatie: Stadsklooster
• Adres: Kanaalstraat 198, Utrecht
• Bovenstaande informatie wordt ook op het e-ticket vermeld.
• Informatie over tijden
Informatie over tijden
• Datum: Zaterdag 6 maart 2027, 13:00 - 14:30 uur
• Aanvang: 13:00 Uur
• Einde: 14:30 Uur

Klantenservice

Neem contact op met de klantenservice via service@klassiekemuziek.nl voor aanvullende vragen, of reageer via de bevestigingsmail. U ontvangt binnen 1-2 werkdagen reactie.